Veliyüddin Efendi (Şeyhülislam Veliyüddin bin Mustafa) [ö. 1182 / 1768]

İstanbullu olan sanatkar, yazıyı Durmuşzade Ahmed’den öğrendi. Nesta’lik’te o derece ileriye gitti ki hocasını geride bıraktı. Devlet idaresinde kadılıklarda bulundu, Anadolu ve Rumeli Kazaskeri ve şeyhülislam oldu.

İlmiye sınıfına mansup olan Veliyyüddin Efendi ayrıca, celi nesta’lik’te de devrinin en büyük üstadı idi. Devhatü’l Küttab müellifi, haklı olarak onunla ilgili şöyle der: “…Nesta’lik’te o kadar terakki göstermiştir ki Mir Ali ve İmad sağ olsalardı ondan meşk alırlardı…” Hakikaten Veliyyüddin Efendi, nesta’lik’te İmad derecesinde bir hattattır. III. Sultan Ahmed devrinin birçok kitabelerini o yazmıştır. Yazılarında harflerin insicamını (yani bir “sin” harfinin diğer bir “sin” den farklı olmayışı) kat’iyyen bozmamıştır. Eserlerinden bir kısmı TİEM’de bulunmaktadır.

Celi nesta’lik yazılarından bazıları şunlardır:

İstanbul’da Şehzadebaşı’nda İbrahim Paşa çeşme ve sebilinin kitabeleri [1132/1719-1720]; Üsküdar’da Ayazma Camii kitabesi [1174/1760]; İstanbul’da Bayezid Camii içindeki kütüphanesindeki “Barekellahu Teala” yazısı.

Son olarak şunu ifade edelim ki Veliyyüddin Efendi, Türkiye’de İmad tesirinde gelişen nesta’lik’te Katibzade gibi ün yapmış biri olup Türk nesta’lik’inin gelişmesinde rolü olan ikinci mühim simadır. Yesari ise her ikisinden daha fazla bir ustalık göstererek onlar gibi, İmad-ı Rum lakabını almakla birlikte ayrıca onlardan daha ileri bir hamle yaparak Türk nesta’lik’inin doğmasında en mühim rolü oynamıştır.