FAIL (the browser should render some flash content, not this).
 





Ahmed Karahisari

Anadolu'nun yedi büyük üstadından biri kabul edilen Karahisari'nin hayatı hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. 874/1469 yılında Afyonkarahisar şehrinde doğduğu tahmin edilmektedir. Halvetî şeyhlerinden Cemal Halife'ye intisap etmiş ve ona halife olmuştur. Müstakimzâde Tuhfe'de, aklâm-ı sitteyi Yahya Sûfî (ö. 882/1477)'den, daha sonra Esedullah-ı Kirmânî' (ö. 893/1488)'den öğrendiğini kaydediyor. Ancak Yahya Sûfî'den yazı meşk etmesi tarih bakımından uygun görülmemektedir. Kendisi de imzalarında Esedullah-ı Kirmânî'yi hocası olarak göstermiştir. Esedullah, Yâkût ekolünün ünlü hattatlarındandı. Fatih devrinde İran'dan İstanbul'a gelmiş olduğu tahmin edilmektedir. Karahisari, bu ünlü hattattan Yâkût tarzını öğrenmiş, bu ekolün Osmanlı diyarında temsilci olmuş, Yâkût-ı Rûm diye anılmıştır.

Karahisari, Yâkût vadisinde üstünlük sağlayarak kendi üslubunu ortaya koydu. Kânûnî devrinde Şemsü'l-hat (hat güneşi) diye şöhret buldu. Bilhassa müsenna, sülüs ve celî-sülüs yazılarda ulaştığı kompozisyon güzelliği, bütün hattatlar tarafından kabul edilmiştir. Daima yeni terkipler arayan bir ruha sahip olan Karahisari, altınla yazdığı harflerin etrafını siyah mürekkeple, çok ince, hassas bir şekilde tahrirlemiştir. Kahire Menyel Sarayı Hat Müzesi'nde bir kıt'ada çok ince siyah mürekkeple çizilmiş nesta'lik yazısı vardır. Bu örnek, onun nesta'lik yazıyla da alakalandığını ve bildiğini gösteriyor.

Karahisarinin Kânûnî Sultan Süleyman için yazdığı TSMK, H.S. 5 numarada kayıtlı bulunan 62x41 c. ebadında Kur'an-ı Kerim en önemli eserleri arasındadır. 1981'de İtalya'da basılmış olan bu Mushaf, Yâkût tarzında tertip edimiş her sayfada ilk satırı muhakkak, beş satırı nesih, son satırı muhakkak hatla yazılmış, bütün sayfaları saray nakışhanesinde tezhip edilerek ciltlenmiş bir şaheserdir.

Ahmed Karahisari'nin müze ve kütüphanelerimizde bilinen diğer bazı eserleri: TİEM, 400 numarada Mushaf, 1443; Süleymaniye Ktp., 15; Ayasofya 19, 24 numaralarda kayıtlı en'am-ı şerifler; İÜK, 197, A.6714 numaralarda Kur'an-ı Kerim; TSMK, III Ahmed 3654, E.H., 2112; TİEM, 2466, 1438, 2499, 400, 2649 numaralarda kayıtlı murakka'larıdır. Süleymaniye Câmiî celî kubbe yazıları Ahmed Karahisari tarafından yazılmış iken, XIX. asırda yapılan tâmir esnasında, Abdülfettah (ö. 1314/1896) tarafından yeniden yazılmıştır.

Osmanlı diyarında bir nesil devam eden Karahisari üslubunun temsilcileri arasında öğrencisi Hasan Çelebi (Hasan b. Ahmed) (ö. 1003/1594), hocası kadar ünlü bir sanatkardır. Süleymaniye ve Edirne Selimiye Câmileri taşa mahkuk kitabe ve çini üzerindeki yazılar Hasan Çelebi'nin eseridir. Daha sonra Şeyh ekolünü benimsemiş, o tarz eserler vermiştir. Karahisari'nin diğer talebeleri arasında Ferhad Paşa (ö. 982/1574), Büyük Çekmece Köprüsü'nün kitabe yazılarını yazan Derviş Mehmed "Karahisari Dervişi" (ö. 1001/1592), İbrahim el-Hüsnü, el-Katip (ö. 967/1559) ve Muhyiddin Halîfe (ö. 983/1575) en meşhurlarıdır. Tophane'de Kılıç Ali Paşa Câmii yazılarının hattatı Yusuf Demircikulu (ö. 1611/) Karahisari'nini aklâm-ı sittede açtığı çığır, yerini Şeyh mektebine bırakırken, celî yazılardaki tesîri Mustafa Rakım'a kadar devam etmiştir.

963/1556 yılında doksan yaşları civarında vefat eden Karahisari Sütlücü'de İshak Cemaleddin Halvetî'nin yanına defnedilmiştir.

 
İlgili Bağlantılar:

HatveSanat©  Gizlilik Beyanı Kullanım Şartları
Ana Sayfa   |   HatveSanat   |  Sponsorluk   |   Reklam   |   İletişim